Kwalifikacja wstępna po nowemu

Dla kogo kwalifikacja wstępna przyspieszona? Ile kosztuje kurs, i ile godzin trwa? Co z e-learningiem? Czy zmienił się sposób egzaminowania? – po wejściu w życie nowych przepisów kierowcy i właściciele ośrodków szkolenia mają wiele pytań dotyczących organizacji kursów.

W kwietniu weszła w życie nowelizacja do ustawy o transporcie drogowym (DzU Nr 43 poz. 246 z dnia 19 marca 2010r.) oraz nowe rozporządzenie w sprawie szkolenia kierowców wykonujących przewóz drogowy (DzU Nr 53 poz. 314 z dnia 1 kwietnia 2010r.), które określa szczegółowe wymagania w stosunku do przedsiębiorcy prowadzącego ośrodek szkolenia, w zakresie infrastruktury technicznej, warunków lokalowych, wyposażenia dydaktycznego, pojazdów używanych podczas szkolenia oraz warunków prowadzenia szkolenia w ramach kwalifikacji wstępnej.

Osiem typów kwalifikacji wstępnej

Najistotniejszą zmianą jest wprowadzenie kwalifikacji wstępnej przyspieszonej. Mogą z niej skorzystać kierowcy posiadający prawo jazdy kategorii C lub C+E, którzy ukorzyli 21 lat oraz kierowcy z prawem jazdy D  lub D + E, którzy ukończyli 23 lata (szczegóły co do innych kategorii zapisano w art. 39a ust. 1 pkt 1). Kierowca obowiązany jest uzyskać kwalifikację, odpowiednią do pojazdu, którym zamierza wykonywać przewozy. Kierowca, który uzyskał kwalifikację w zakresie określonego bloku programowego i zamierza wykonywać przewozy innymi pojazdami, np. przesiąść się z ciężarówki do autobusu, musi odbyć odpowiednią kwalifikację uzupełniającą – w trybie normalnym lub przyspieszonym. Skutkiem tego, mamy teraz aż osiem typów szkolenia w ramach kwalifikacji wstępnej: kwalifikacja wstępna/kwalifikacja wstępna uzupełniająca/kwalifikacja wstępna przyspieszona/kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszona w zakresie bloków programowych określonych odpowiednio do kategorii prawa jazdy C, C + E, C1 i C1 + E oraz kwalifikacja wstępna/kwalifikacja wstępna uzupełniająca/kwalifikacja wstępna przyspieszona /kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszona w zakresie bloków programowych określonych odpowiednio do kategorii prawa jazdy  D, D + E, D1 i D1 + E. Do tego należy doliczyć znane już szkolenia okresowe w zakresie obu bloków programowych.

Zmniejszona  liczba godzin

Nie zmieniła sie liczba godzin w ramach kwalifikacji wstępnej. Dalej kurs trwa 280 godzin (w tym: 195 godzin części podstawowej-teoretycznej, 65 godzin części specjalistycznej-teoretycznej, 16 godzin jazdy indywidualnej w ruchu drogowym oraz 4 godziny indywidualnej jazdy w warunkach specjalnych). O połowę krótsze (140 godzin) jest szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej przyspieszonej (97 godzin zajęć teoretycznych w części podstawowej, 33 godziny zajęć teoretycznych w części specjalistycznej, 8 godzin jazdy indywidualnej w ruchu drogowym oraz 2 godziny jazdy indywidualnej w warunkach specjalnych). Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej uzupełniającej, tak jak wcześniej, trwa 70 godzin (65 godzin teorii i 5 godzin zajęć praktycznych w ruchu drogowym). Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej trwa 35 godzin (32,5 godziny teorii i 2,5 godzin zajęć praktycznych w ruchu drogowym). Liczba godzin szkolenia okresowego pozostała taka sama. Nowością jest zapis, że łączny czas trwania zajęć teoretycznych we wszystkich typach szkolenia w ciągu jednego dnia nie może przekroczyć 7 godzin. Przerwy między zajęciami teoretycznymi nie mogą być dłuższe niż 15 minut, a łączny czas przerw w ciągu jednego dnia nie może przekroczyć 90 minut.

Tańszy e-learning

Tradycyjną formę w postaci wykładu, seminarium oraz ćwiczeń, można zastąpić nowoczesną metodą z wykorzystaniem komputera i specjalistycznego oprogramowania, potocznie zwaną e-learningiem. Zgodnie z nowymi przepisami e-learning musi być prowadzony w sali ośrodka szkolenia. Ośrodek szkolenia może mieć do niego dostęp za pomocą sieci Internet. Zaletą nauczania na odległość w ramach kwalifikacji wstępnej i szkolenia okresowego e-kierowca.pl jest przeniesienie środka ciężkości w nauczaniu z nauczyciela na osobę uczącą się oraz niższe koszty w stosunku do tradycyjnych metod nauczania (zmniejszone są koszty zatrudnienia wykładowców, zakupu podręczników i pomocy naukowych oraz zakwaterowania i wyżywienia uczestników). Zajęcia w systemie e-learningu nie wymagają spotkań w grupach o limitowanej liczbie miejsc, a szkolenia odbywają się tokiem indywidualnym w zależności możliwości czasowych kursantów. W systemie e-learningu zostały przygotowane szczegółowe programy szkolenia oraz czas ich trwania, zgodnie z ministerialnym rozporządzeniem. System zapewnia całkowitą zgodność szkolenia z programem, co jest o tyle istotne, że prowadzenie szkolenia niezgodnie z programem może skutkować zakazem prowadzenia działalności. Tematykę szkoleń uzupełniono o zajęcia kształtujące umiejętności bezpiecznego mocowania ładunku.

Jazda w warunkach specjalnych

Nowe przepisy określiły nowe zasady dotyczące szkolenia w warunkach specjalnych. Art. 39g ust. 11 pkt 2 dopuszcza stosowanie symulatorów jazdy w warunkach specjalnych, które posiadają odpowiedni certyfikat wydany przez jednostkę akredytowaną w polskim systemie akredytacji. W przypadku kwalifikacji wstępnej każdy z uczestników kursu musi odbyć 4 godziny jazd w warunkach specjalnych. Przy kwalifikacji wstępnej przyspieszonej czas szkolenia w warunkach specjalnych skrócono o połowę. Zgodnie z nowym rozporządzeniem (par. 7 ust.4), jedna godzina jazdy na symulatorze traktowana jest jak 2 godziny jazdy w warunkach specjalnych na torze.

Egzamin po nowemu

Istotną z punktu widzenia kosztów zmianą jest dopuszczenie możliwości łączenia w jedną grupę egzaminacyjną osób, które ukończyły szkolenie w danym ośrodku w różnym czasie i w zakresie różnych bloków programowych. To zmiana, która pozwoli zaoszczędzić ogromne pieniądze wydawane na pokrycie kosztów egzaminu, którymi obciążony jest ośrodek organizujący szkolenie i uczestnicy szkoleń. Ministerstwo obniżyło także poprzeczkę przy zaliczeniu testu. Według nowych przepisów, wynik testu uznaje się za pozytywny w przypadku udzielenia co najmniej 16 poprawnych odpowiedzi na pytania zawarte w teście podstawowym (do tej pory 17) i 5 poprawnych odpowiedzi na pytania zawarte w teście specjalistycznym (wcześniej – 7). Zwiększono przy tym czas trwania test z 30 do 45 minut. Test kwalifikacyjny dotyczący kwalifikacji wstępnej uzupełniającej lub kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej składa się z 10 pytań specjalistycznych i trwa 15 minut.

Nowość: określona metodyka szkolenia i karta zajęć praktycznych

Rozporządzenie przewiduje realizację zajęć części specjalistycznej kursów w podziale na metodykę T/C/J (T – zajęcia teoretyczne, C – ćwiczenia realizowane w grupie na placu manewrowym, J – indywidualna jazda z instruktorem). Zmieniła się także forma dokumentacji odbytego kursu. Do tej pory ośrodki szkolenia musiały prowadzić dziennik zajęć teoretycznych lub praktycznych oddzielnie dla każdego kursu kwalifikacyjnego lub szkolenia okresowego. Teraz, ośrodki muszą prowadzić dziennik zajęć teoretycznych i kartę zajęć praktycznych. Oba te dokumenty ośrodek prowadzący kurs wypełnia w trakcie jego trwania. Ceny za kurs kwalifikacji wstępnej ustalają poszczególne ośrodki szkolenia kierowców. Średnio, za 280-godzinne szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej na kategorie C lub D, kursant musi zapłacić 6-7 tys. zł. Kwalifikacja wstępna przyspieszona (140-godzinna) to wydatek rzędu 4-5 tys. zł. Szkolenie okresowe kosztuje 400-500 zł.

Ponowna rejestracja?

Zarejestrowane ośrodki szkolenia nie muszą dokonywać ponownej rejestracji. Konieczne jest tylko dostosowanie się do zmienionych przepisów i jeżeli wiąże się to ze zmianą danych ujawnionych w rejestrze, zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, wymaga to ich aktualizacji w terminie 14 dni. Tyle przepisy. Natomiast ze strony urzędów wojewódzkich pojawiły się głosy, że ośrodki szkolenia są zobowiązane do dostarczenia również zaktualizowanych dokumentów stanowiących podstawę wpisu, w szczególności dotyczy to planu wykonania szkolenia oraz programu szkolenia.

Mikołaj Radomski