Hałas komunikacyjny

Czy rzeczywiście montowane coraz częściej przy naszych drogach ekrany przeciwhałasowe to jedyne lekarstwo na walkę z hałasem? Czy istnieją inne rozwiązania?

 Wzrostowi natężenia ruchu kołowego towarzyszy nasilenie hałasu komunikacyjnego, który staje się coraz bardziej uciążliwy dla otoczenia. Powoduje on szereg zaburzeń zdrowotnych, stąd przeciwdziałanie jego skutkom staje się obecnie powszechnym wyzwaniem. W efekcie w otoczeniu dróg i ulic pojawiają się różnorodne rozwiązania, które wprawdzie niwelują poziom hałasu, ale jednocześnie wywołują negatywny odbiór społeczny, stanowią bowiem element szpecący krajobraz, ograniczający widoczność, dostęp światła itp. Trudno o skuteczną receptę na typowy sposób rozwiązania problemu, jednak warto poświęcić mu nieco uwagi.

Czy rzeczywiście montowane coraz częściej przy naszych drogach ekrany przeciwhałasowe to jedyne lekarstwo na walkę z hałasem? Czy istnieją inne rozwiązania?

Jednym z najprostszych sposobów walki z nadmiernym hałasem emitowanym przez pojazdy jest montowanie szczelnych okien w otaczających drogę budynkach, jednak trzeba wietrzyć pomieszczenia i wówczas taki środek ochrony przestaje być skuteczny. Zamiast leczyć skutki, warto więc eliminować przyczynę już na etapie planowania przebiegu drogi. W projektach nowych inwestycji jest to możliwe i uwzględnia się szereg rozwiązań niwelujących poziom hałasu komunikacyjnego, m.in. kształtując przebieg drogi w wykopach, gdzie naturalne skarpy obniżają poziom emitowanego hałasu. W skrajnych rozwiązaniach ulice o wyższych klasach technicznych projektowane w miastach sprowadza się do tuneli. Skutecznym sposobem jest także zastosowanie specjalnych tzw. cichych nawierzchni, które są w stanie obniżyć poziom hałasu o 2 ? 7,5 dB, przy czym zmniejszenie go już o 3 dB daje odczuwalny efekt.

W przypadku zastosowania rozwiązań geometrycznych w przekroju i przebiegu drogi, skutkujących uspokojeniem ruchu, poziom hałasu można obniżyć o ok. 1 ? 2 dB, przy realnym spadku prędkości pojazdów o 5 ? 10 km/h, ale już o 3 dB przy ograniczeniu tej prędkości o 20 km/h (np. z 50 do 30 km/h, z 70 do 50 km/h). Warto jednak pamiętać, że niewłaściwy dobór fizycznych środków uspokojenia ruchu (np. niewłaściwe zastosowanie progów zwalniających) może skutkować efektem odwrotnym, czyli podniesieniem poziomu hałasu w określonym obszarze. Przy odpowiednim doborze elementów uspokojenia ruchu np. w ciągu drogi przechodzącej przez miejscowość, można uzyskać obniżenie poziomu hałasu nawet do 4 ? 7 dB. Najbardziej rozpowszechnionym sposobem na obniżenie poziomu hałasu komunikacyjnego jest jednak obecnie zastosowanie ekranów przeciwhałasowych o różnej konstrukcji, mniej lub bardziej estetycznej oraz mniej lub bardziej skutecznej. W każdym przypadku o doborze ekranu powinny decydować następujące czynniki:

• efektywność – akustyczna i ekonomiczna

• względy konstrukcyjne (obciążenia, parcie wiatru, warunki posadowienia)

• trwałość konstrukcji

• dostosowanie do otoczenia i uzbrojenia terenu

• bezpieczeństwo ruchu i bezpieczeństwo użytkowników

• przewietrzalność w otoczeniu ekranu (spaliny)

• oświetlenie i doświetlenie

• względy krajobrazowe, estetyczne

• budowa (konstrukcja) i łatwość montażu

• warunki bieżącego utrzymania i konserwacji.

Jak działa taki ekran przeciwhałasowy? Źródłem emisji hałasu jest ruch drogowy, a strefa imisji to otoczenie drogi. Ekran skonstruowany jest w ten sposób, że pochłania część emitowanego hałasu, część odbija, a część przenika do obszaru imisji.

Niestety, niejednokrotnie zastosowanie ekranów przeciwhałasowych jest jedyną metodą obniżenia poziomu hałasu w otoczeniu drogi. Można jednak odpowiednio dobrać jego kształt i konstrukcję, tak aby była estetyczna, nie ograniczała dostępu światła, a przede wszystkim była bezpieczna dla użytkownika drogi oraz osób funkcjonujących w jej bezpośrednim otoczeniu. Należy zatem brać pod uwagę m.in. warunki dostępu do otaczającej zabudowy i ewakuacji z odcinka drogi otoczonego ekranami w przypadku zdarzeń drogowych (np. pożar spowodowany wypadkiem).

Podsumowując, walka z narastającym hałasem komunikacyjnym jest nieunikniona i zapewne bardzo potrzebna, jednak jak zwykle do wszystkiego trzeba podchodzić z głową.

Marek Wierzchowski