Jak walczyć z nieuczciwą konkurencją?

Nieprzejrzysta polityka cenowa, którą stosują niektóre OSK w Polsce, odbija się zarówno na klientach szkół jazdy, jak i całej branży – alarmuje KIEROWCA.PL. Stowarzyszenie przygotowuje akcję „Rzetelna cena”, która ma promować ośrodki, które uczciwie i sumiennie wykonują swoje obowiązki.

Batalia organizacji związanych ze szkoleniem kierowców o zaprzestanie niezdrowej konkurencji powodującej spadek jakości merytorycznej kursu toczy się co najmniej od kilku lat.

 Cena minimalna

 „Uważam, że uzdrowieniem rynku szkolenia kierowców może być wprowadzenie cen minimalnych na poszczególne kategorie prawa jazdy” – pisał do nas rok temu Władysław Drzazga, prezes Stowarzyszenia Wykładowców i Instruktorów Szkolenia Kierowców w Gorzowie. „Twierdzę również, że tam, gdzie chodzi o bezpieczeństwo i zdrowie człowieka, nie powinno być poddawania prawom rynku, bo jak widać, wpadamy w skrajność. Rynek rządzi się zyskiem, a tym samym zatraca się jakość szkolenia, a to ma wpływ na bezpieczeństwo na drogach publicznych”.

Podobnego zdania byli prezesi OIGOSK i PFSSK – Roman Stencel i Krzysztof Szymański. Jednak postulaty branżowców nigdy nie zostały zrealizowane. Mimo że ingerencja państwa w swobodę działalności gospodarczej i kontraktowania poprzez ustanawianie cen urzędowych nie jest niczym nadzwyczajnym, wymaga od ustawodawcy stosownego uzasadnienia. Zabrakło determinacji i dobrej woli administracji rządowej.

Szkolimy grupowo

Tymczasem dużym powodzeniem Polaków zaczęły cieszyć się tzw. zakupy grupowe. Zasada tego typu zakupów jest stara jak sam handel i polega na tym, że jeśli kupujesz hurtem, to kupujesz tanio. W przypadku zakupów grupowych nie jest to jedna osoba kupująca dużą ilość towaru, ale zorganizowana grupa ludzi, która deklarując chęć zakupu określonej ilości towaru, dostaje pokaźny rabat. W organizacji takich grup pomaga internet, a dokładnie wyspecjalizowane portale internetowe, których na rynku przybywa. Logując się tam, mamy dostęp do zniżek na oferowane towary i usługi. Dla firm, jak się okazuje, może być to znakomity sposób na promocję swoich produktów albo antyreklama i mnóstwo nieprzyjemności. Przekonały się o tym także ośrodki szkolenia kierowców.

Zwykle jest to podstawowy kurs na kategorię B. Cena za całe szkolenie (wykłady teoretyczne, 30 godzin jazdy, badania lekarskie) może wynosić tylko 500 zł. Potem często pojawiają się problemy. Jeśli z oferty skorzysta duża liczba osób, to OSK może ponieść spore straty. Na takiej formie promocji po prostu nie da się zarobić. Cena jest za niska, wręcz nieopłacalna. Jakie mogą być skutki współpracy z portalami sprzedającymi zakupy grupowe? Utracenie płynności finansowej ośrodka, w skrajnych przypadkach bankructwo. Ofiarą takich praktyk mogą stać się także inne szkoły jazdy, które nie uczestniczą w takich promocjach i oferują dużo wyższe ceny. Klienci często nie patrzą na pozytywne opinie o ośrodku, wysokie rankingi zdawalności, przyjazną i kompetentną kadrę instruktorską, tylko na koszt, który muszą ponieść.

Niska cena, słaba jakość

Jednak szkoły jazdy, które oferują podejrzanie niskie ceny za kurs prawa jazdy, nie reklamują się tylko na serwisach sprzedających zakupy grupowe.

? Jeśli kursant ma za szkolenie zapłacić zaledwie kilkaset złotych, to powinien nabrać w stosunku do wybranego przez siebie ośrodka podejrzeń – uważa Jerzy Kociszewski, wiceprezes KIEROWCA.PL. – Prowadzenie biznesu opiera się na prostej zasadzie opłacalności. Właścicielom ośrodków szkolenia kierowców musi się to po prostu kalkulować.

W jaki sposób OSK starają się więc rekompensować niskie wpływy od klientów? Sposobów jest co najmniej kilka. Godzina jazdy może trwać tylko 45 minut. Szkolenie teoretyczne? Czysta teoria. Szkoła jazdy wręcza kursantom podręczniki i zachęca do samokształcenia. Odchodzą wtedy koszty związane z zatrudnieniem wykładowcy i wynajęciem sali. Biuro firmy? Może nim być przecież zwykła ławka na korytarzu jakiegoś budynku. Zawsze można jeszcze przekonać kursanta, że jego umiejętności nie są wystarczające, żeby udał się na egzamin państwowy. Musi zatem wykupić kilkanaście dodatkowych godzin jazdy po mieście. Koszt jednej z nich to ok. 50 zł.

Sporo ciekawych informacji o sposobie funkcjonowania niektórych ośrodków szkolenia kierowców zostało ujawnionych po niedawnych kontrolach skarbówek. Większość z nich zaniża swoje przychody. To znaczy, że oszukują państwo, obywateli, ale także samych siebie. Żeby zdobyć klienta (a liczba kursantów ciągle spada w związku z niżem demograficznym), gotowi są organizować szkolenia zdecydowanie poniżej kosztów. Kursy na prawko za 900 czy 800 zł już nikogo nie dziwią. Z taką ceną jednak nie da się przetrwać na rynku. Dlatego nie wystawiają swoim klientom rachunków i nie ewidencjonują przychodów.

Nowy projekt

Ze zjawiskiem nieuczciwej konkurencji na rynku szkoleniowym postanowiło walczyć Stowarzyszenie KIEROWCA.PL. Zespół ekspertów opracowuje właśnie akcję „Rzetelna cena”.

? Chodzi nam o to, żeby zmienić sposób postrzegania cen za kursy prawa jazdy – wyjaśnia Kociszewski. – Klient OSK ma kierować się ceną za jednostkową godzinę jazdy, a nie za całe szkolenie. Umożliwi to przejrzysty sposób weryfikacji cen i utrudni sztuczne ich zaniżanie. Dla właścicieli ośrodków stworzony zostanie tzw. kalkulator działalności OSK. Za pomocą specjalnego algorytmu zostanie wyliczona rzetelna cena za jedną godzinę jazdy.

O szczegółach akcji „Rzetelna cena” można będzie przeczytać w kolejnym numerze „Szkoły Jazdy”.

Jakub Ziębka