Marek Rupental: Potrącenie w strefie zamieszkania

Kierujący samochodem osobowym m-ki BMW prowadząc samochód w strefie zamieszkania, potrącił 89 letnią kobietę. Jechał z prędkością większą niż dozwolona w tym miejscu. Widząc pieszą rozpoczął gwałtowne hamowanie, niestety z impetem potrącił kobietę, która doznała obrażeń w postaci złamanej ręki, urazu kręgosłupa  i nogi. Wypadek miał miejsce w lipcu w godzinach popołudniowych, przy dobrej pogodzie i widoczności (bez opadów).

Strefy zamieszkania oznaczone są pionowymi znakami drogowymi „D-40” „strefa zamieszkania”.  Ich zadaniem jest  oznakowanie ustalonej strefy zamieszkania, w której obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego:

• bezwzględne pierwszeństwo pieszych przed pojazdami, 
• ograniczenie prędkości do 20 km/h,
• parkowanie tylko w miejscach wyznaczonych,
• dziecko bez względu na wiek może poruszać się samodzielnie po drodze w strefie,
• pojazdy wyjeżdżające ze strefy są włączającymi się do ruchu.

Strefy te ustala się w obszarach zabudowanych na ulicach, również pojedynczych, na których w zasadzie odbywa się ruch tylko docelowy, przede wszystkim  w osiedlach mieszkaniowych, w dzielnicach willowych i zabytkowych (starówkach). Strefy zamieszkania uważane są za miejsca o dużym nasileniu ruchu pieszego,
co skutkuje ograniczeniami prędkości. W strefie dozwolone jest podniesienie prędkości na odcinkach dróg, których parametry geometryczne umożliwiają jazdę  z prędkością przekraczającą prędkość dopuszczalną. Wówczas można spotkać się z zastosowanymi urządzeniami lub rozwiązaniami wymuszającymi powolną jazdę (progi zwalniające, zmiany kierunku jazdy, punktowe przewężenia jezdni), ale zgodnie z przepisami nie muszą one być oznakowane znakiem A-11a (próg zwalniający). Powszechną praktyką jest nieoznakowywanie pierwszeństwa  na skrzyżowaniach w strefie, z wyjątkiem skrzyżowań, na których ze względu na ograniczoną widoczność wloty znakowane są znakiem B-20 „stop”. 

Strefy bardzo chętnie są tworzone na wnioski rad osiedli, czy też zarządców osiedli. Głównym motywem takiego żądania, jest wprowadzenie ograniczenia prędkości.

Niestety bardzo często zapomina się o innych warunkach, szczególnie jeśli chodzi o wyznaczenie miejsc parkingowych i usytuowanie placów zabaw. Jest to niezmiernie ważny element strefy zamieszkania, z uwagi na bezpieczeństwo pieszych.

Zaparkowane pojazdy nie mogą zasłaniać widoczności innym kierującym pojazdami, czy też wymuszać na pieszych takich zachowań, które prawnik określiłby mianem wykroczenia. Z kolei place zabaw powinny być oddalone od jezdni. Dzieci często zapominają o zadbaniu o własne bezpieczeństwo podczas różnego rodzaju zabaw.

Głównym grzechem kierowców jest nieprzestrzeganie ograniczenia prędkości i zapominanie, że również pieszy może korzystać z całej szerokości jezdni i że to on ma pierwszeństwo przed pojazdami.

W wypadku drogowym, który opisałem powyżej wszelkie okoliczności wskazują, że do powstania wypadku przyczynił się kierujący samochodem. Sam zresztą przyznał się do przekroczenia prędkości. Zabrakło w tym przypadku rozwagi i zadbania o bezpieczeństwo innych uczestników (szczególnie tych niechronionych) ruchu drogowego. Osoby starsze mają kłopoty nie tylko  z  poruszaniem się,  ale również ich czynności psychomotoryczne są spowolnione w stosunku do osób w młodym wieku. Dzieci prezentują  dużą energię w swoim postępowaniu,  co jest przeciwieństwem osób starszych. 

Pojazd poruszający się z prędkością 20 km/h orientacyjnie na suchej nawierzchni potrzebuje około 2,5 metra na całkowite wytracenie prędkości i zatrzymania. Tak niewielka odległość daje możliwość nawet skutecznego uniknięcia zderzenia z pieszym, który zachwiał się i wszedł na tor jazdy samochodu. Ale przekroczenie jej dwukrotnie, tj. 40 km/h wymaga już odległości ponad 10 metrów.

Z ogromnym żalem muszę stwierdzić, że kierowcy niestety nie potrafią ocenić długości drogi zatrzymania przy określonych prędkościach. Skutkuje to tym, że zwiększamy prędkość siedząc wygodnie w fotelu, przy ulubionych dźwiękach muzyki z radia i nie zastanawiamy się, czy w sytuacji zagrożenia nasza prędkość pozwoli na bezpieczne zatrzymanie pojazdu bez powodowania zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Podobnie wygląda nieświadomość kąta widzenia kierującego pojazdem uzależnionego od tego, z jaką prędkością porusza się pojazd. Im większa prędkość, tym mniejszy kąt widzenia.