Wszystkie grzechy OSK

W swoim raporcie o systemie szkolenie i egzaminowana, NIK zarzuca ośrodkom szkolenia kierowców m.in. nierzetelne przygotowanie kandydatów na kierowców do egzaminu, braki w wyposażeniu pojazdów szkoleniowych oraz prowadzenie fikcyjnych egzaminów wewnętrznych.

Pomimo że NIK nie zajmowała się bezpośrednio kontrolą ośrodków szkolenia kierowców w raporcie jest trochę cierpkich słów na temat szkół jazdy. Przede wszystkim Najwyższa Izba Kontroli zarzuca OSK nierzetelne przygotowanie kandydatów na kierowców do egzaminu. Jako dowód mający potwierdzać taką teorię przywołano statystykę. Otóż w kontrolowanym okresie egzamin praktyczny przerwano na placu manewrowym oraz w ruchu miejskim w ponad 200 tys. przypadków (na przeprowadzonych łącznie w skontrolowanych WORD ok. 690 tys. egzaminów państwowych), z czego w około 60 proc. podczas egzaminu w ruchu drogowym.

Na brak rzetelnego prowadzenia szkoleń wskazuje również to, że większość osób, które nie mogły sobie poradzić podczas egzaminu państwowego, uzyskiwała wcześniej pozytywny wynik egzaminu wewnętrznego. Jednakże wydanie przez OSK zaświadczenia o ukończeniu kursu, jak widać po negatywnych wynikach egzaminów państwowych, nie zawsze świadczyło o rzetelnym przygotowaniu.

Wystawianie zaświadczeń w zasadzie polegało na poświadczeniu, że kandydat ukończył minimalną liczbę godzin zajęć. Przyczyną tego stanu był brak kontroli prawidłowości przeprowadzania egzaminów wewnętrznych, w szczególności kontroli tych OSK, w których zdawalność egzaminów wewnętrznych była stuprocentowa, a zdawalność egzaminów państwowych na prawo jazdy niska.

Braki w wyposażeniu, za dużo osób w pojeździe

Dodatkowym argumentem świadczącym o grzechach OSK są rutynowe kontrole przeprowadzone przez policję w latach 2013 – 2014. Okazało się, że w 5.089 samochodach szkoleniowych stwierdzono łącznie 828 różnego rodzaju nieprawidłowości. Dotyczyły one głównie braku w pojazdach kart przeprowadzonych zajęć lub ich nierozpisywanie, braku u instruktora legitymacji, a także nieprzestrzegania podczas prowadzonych zajęć przepisów w zakresie liczby osób w pojeździe. Stwierdzano także brak dowodu rejestracyjnego pojazdu bądź brak w nim wymaganego wpisu o przystosowaniu pojazdu do nauki jazdy. Pojazdy nie były prawidłowo oznakowane znakiem L. Występowały nieprawidłowości w oświetleniu pojazdu, brakowało apteczki doraźnej pomocy, koła zapasowego. Kierujący przekraczali dozwoloną prędkość oraz niestosowali się do znaków drogowych.

Ale kontrole, tylko w innym zakresie, prowadzą także starostwa powiatowe. Najczęściej stwierdzone nieprawidłowości polegały m.in. na brakach lub błędach w dokumentacji oraz brakach w wyposażeniu, prowadzeniu egzaminów wewnętrznych przy wykorzystaniu nieaktualnych druków arkuszy egzaminacyjnych, przeprowadzaniu egzaminów z części praktycznej przed zakończeniem szkolenia, braku możliwości archiwizowania i drukowania informacji dotyczących egzaminów wewnętrznych, niezgodności liczby godzin zajęć teoretycznych lub praktycznych, występowaniu niezgodności informacji przekazywanych staroście z zapisami w prowadzonej dokumentacji lub nieprzekazywaniu w ogóle wymaganych informacji.

Jakub Ziębka